ប្រវត្តិ វត្តសសរ១០០

        ព្រះវិហារសសរ ១០០ ស្ថិតនៅក្បែរមាត់ទន្លេមេគង្គ  នាត្រើយខាងកើត ក្នុង ឃុំសំបូរ  ស្រុក​សំបូរ  ខេត្តក្រចេះ។ កសាងលើទីតាំងប្រាសាទនៃព្រះរាជវាំង “ សម្ភៈបុរៈ​ “ នាសម័យចេនឡា ។  ព្រះវិហារនេះកាលពីជំនាន់មុនគេហៅថា  “ ព្រះវិហារធំ “ ព្រោះនៅក្នុងព្រះវិហារមាន បដិមាករមួយអង្គ ធំជាងគេនៅទឹកដីខេត្តក្រចេះទាំងមូល ។តាម ការនិទាន​ តៗគ្នារបស់អ្នកស្រុកថា ព្រះភ្នែនព្រះបដិមាករមានប្រវែង ជិត៣ម៉ែត្រដែរ   ហើយបែរព្រះភក្រ្ដ  សំលឹងទៅព្រះចេតិយ ព្រះនាងវរភ័ក្ដិ ដែលស្ថិតនៅទិសខាងជើងត្រង់ព្រះវិហារនេះ ។

            វត្តសសរ  ១០០  កសាងឡើងដោយស្នាព្រះហស្ថ  នៃព្រះបាទអង្គចន្ទរាជាទី២   (គ ស ១៨០៦ ដល់ ១៨៣៩) ដែលព្រះអង្គ បានត្រាស់បញ្ជាឲ្យគេកសាងឡើង ដើម្បីឧទ្ទិសថ្វាយសូមឲ្យបារមី  ព្រះវិហារនេះជួយថែរក្សាព្រលឹងព្រះ នាងវរភ័ក្ដិ ដែលជាបុត្រី បណ្ដូលចិត្តតែមួយគត់របស់ព្រះអង្គ ។      

        

វត្ត សសរ១០០ កាលសម័យអង្គចន្ទរាជាទី២  មានបណ្ដោយ    ៣០ម  ​​​​​​​​​​​x  ១០ម   ចំណុះសសរ១០០  តម្កល់លើ ខឿន ដែលមានកម្ពស់ជាង ១ម៉ែត្រ គេសង់បែរមុខទៅទិសខាងជើង ។ ចាស់ទុំខ្លះដំណាលថា ព្រះវិហារនេះធំសម្បើម ណាស់   មុននឹងលើកសសរទាំង១០០ បញ្ឈរឡើង រណ្ដៅនិមួយៗ   សុទ្ធតែកល់ក្រាលដោយ​នារីព្រហ្មចារីចំនួន១០០ នាក់​ ។   មុននឹងលើកសសរនេះឡើង    ព្រះរាជាទ្រង់ឲ្យធ្វើពិធីមួយហៅថា  “ ពិធីបូជាយញ្ញ “ ឧទ្ទិសដល់ អ្នកតាម្ចាស់ ស្រុកនៅទីនោះ។ ពិធីនេះគេឲ្យក្មេងព្រហ្មចារី  ចំនួន១០០នាក់ តាក់តែងគ្រឿងអលង្ការ យ៉ាង ស្អាតបាត ពាក់អង្កាំនៅ តាមដៃ ក ជើង ហើយអង្គុយបែរមុខឆ្ពោះទៅរក រណ្ដៅទាំង​​  ១០០  ដោយកៀកជិតមាត់រណ្ដៅ  ដៃប្រណម្យឡើងកាន់ គ្រឿងសក្ការៈ បូជា ឯក្រុមពេជ្ឈឃាតទាំង១០០នាក់ឈរពីក្រោយខ្នង ដៃកាន់ដាវយ៉ាងមុតប្រុងចាំស្ដាប់សញ្ញាកងជ័យ ដែលក្រុមបុរោហិតបានគោះ ។   គេទាំងឡាយប្រុងចាំស្ដាប់    សញ្ញាទាំងនោះដោយប្រុងប្រយ័ត្នបំផុត  ពេលឮសញ្ញា គងបន្លឺស័ព្ទ គ្រប់ ៣ ដង ពេជ្ឈឃាតទាំងនោះ វាត់ដាវព្រមៗគ្នាមួយខ្វាច់បណ្ដាច់ ក នាងៗទាំងនោះ  ហើយរុញទម្លាក់ ទៅក្នុងរណ្ដៅសសរ ១០០ ក្នុងគោលបំណងឲ្យនាងទាំងនោះនៅថែរក្សា សសរទាំង១០០មួយៗ  ម្នាក់ជាអមតៈ ៕

        

         រៀបចំដោយ លោក កង ចន អនុប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តក្រចេះ

ប្រភពឯកសារ៖ ចុចទីនេះ